Bazen bir iş değişikliğinde, bazen yaşadığımız bir hastalıkta ya da topluluk önünde yapılan bir sunumda… Zaman zaman yaşadığımız stresin bizim için koruyucu bir etkisi olabiliyor. Örneğin tehlike altında hissettiğimizde o tehlikeden uzaklaşmamıza ya da zorlayıcı bir durumun içinden çıkabilmemize olanak sağlasa da, yoğun düzeyde yaşanan stres hem psikolojik hem de fiziksel olarak bazı belirtilere neden olabiliyor. 

Stresi çoğu zaman bizi zorlayan olumsuz durumlarla eşleştirmiş olsak da uzmanlar stresin hayatın bir parçası ve aynı zamanda doğal bir insan tepkisi olduğunu belirtiyor. Peki stresi hayatımızın her alanında neden yaşıyoruz, hayatımızı nasıl etkiliyor?

Stresle Başa Çıkmanın Şifreleri

Yoğun stres anında yaşanan kaygı, gerginlik, huzursuzluk veya korkunun yanı sıra fiziksel belirti olarak kendini gösteren ellerde terleme, kalp atışında hızlanma ve sürekli yorgunluk hissi oldukça normal. Yaşanan stresin düzeyi arttıkça bu belirtiler de artar, bu duygularla birlikte kimi zaman unutkanlıklar ya da başarısızlık düşünceleri ile birlikte kişinin kendine dair olumsuz değerlendirmelerinin ve eleştirilerinin de arttığını görebiliriz. Bu yoğun stres kişinin yaşam kalitesini etkileyebilir ve işlevselliğini bozabilir. Bu durumda stresin yönetilebilir ve azaltılabilir bir durum olduğunu unutmamak gerekir.

Bazen rutin hayatımızdan uzaklaştığımızda, örneğin tatile gittiğimizde hem psikolojik sağlığımızda hem de fiziksel sağlığımızda bazı değişiklikler gözlemleriz. Rutinden çıktığımızda beklentilerimiz değişebiliyor. Örneğin stres yaratan ortamdan uzaklaştığımızda kısa süreli rahatlama, genel sorumluluklardan uzaklaşma hissini sıklıkla yaşıyoruz. Ancak koşullar değişince yaşadığımız stres hemen azalmayabilir. Bu da yaşadığımız durumdan daha çok bizim o duruma nasıl bir anlam yüklediğimizle şekillenir. 

Tam da bu sebeple, dış koşullar değişmese de stresin kaynağını anlayabilmek ve stresin etkilerini azaltabilmek mümkün. Rutin hayatımıza döndüğümüzde taşıyabileceğimizden fazla yük aldığımızı fark edebiliriz. Bu nedenle kendimize neleri yapabileceğimizi sorabilir ya da neleri yapmakta zorlandığımız üzerine düşünebiliriz.

STRES SAVAŞÇISI OL

• Zihinsel rahatlama için altın değerinde tavsiyeler 
• Zorlandığınızı hissettiğiniz zamanlarda duygularınızı, sizi anlayacağını düşündüğünüz biriyle  paylaşmaya çalışın. İfade edilemeyen duygular daha çok zorlanmaya sebep olabilir.
• Düşünme şeklinizi fark edin. Olaylara eleştirel veya yargılayıcı bir şekilde yaklaşıyorsanız bu hem kendinizle hem de başkalarıyla ilişkinizi etkiler ve stresinizi arttırabilir.
• Stresli bir olayla karşılaştığınızda, bunu tek başınıza çözüp çözemeyeceğiniz hakkında düşünün. Sınırlarınızın farkında olmaktan ve kendi başınıza çözemeyeceğiniz sorunlarda yardım istemekten çekinmeyin. 
• Sağlığınıza dikkat etmeye çalışın. İyi beslenme, iyi uyku bununla birlikte fiziksel aktivite stresi önleme ve azaltmada oldukça etkilidir. 
• Günlük hayatınızı daha işlevsel ve sağlıklı bir şekilde yaşamak için stresi azaltmaya yönelik tavsiyelere mutlaka yer verin. Tüm bunlara rağmen yine de çaresiz hissediyorsanız profesyonel destek almaktan çekinmeyin. 

Gamze ŞEKERCİ KUKA 
Klinik Psikolog